KSIĄŻKOWE I FILMOWE PROPOZYCJE NA KWARANTANNĘ

Nie narzekam obecnie na brak czasu, ale jakoś zabrakło mi póki co natchnienia na spisanie relacji z naszego zimowego pobytu w Tatrach (notabene udało nam się w zasadzie w ostatniej chwili przed dotarciem wirusa do Polski). Gorąco popieram akcję #zostanwdomu i w związku z trudną sytuacja, z którą wszyscy musimy się zmierzyć zamieszczam listę znanych mi książek i filmów o tematyce górskiej. Może komuś się przyda na czas narodowej kwarantanny...

Literatura

Mój pionowy świat (Jerzy Kukuczka)

Autobiograficzna książka jednego z najlepszych polskich (i światowych) himalaistów. Zawiera wspomnienia z wypraw i zdobywania kolejnych ośmiotysięczników, przemyślenia, krótkie wstawki dotyczące życia rodzinnego. Pierwsza książka o Jurku, którą przeczytałam i według mnie najlepsza. Mam ją oczywiście na swojej półce.

Wszystko za Everest (Jon Krakauer) i Wspinaczka (Anatolij Bukriejew i G. Weston DeWalt)

Nieprzypadkowo te pozycje znalazły się obok siebie. Obie książki dotyczą tragicznych wydarzeń na Evereście z 1996 roku, kiedy to na skutek załamania pogody, zaniedbania pewnych procedur i fatalnego zbiegu okoliczności na najwyższym szczycie świata zginęli członkowie wyprawy komercyjnej oraz ich przewodnicy. Zarówno Krakauer jak i Bukriejew byli bezpośrednimi świadkami i uczestnikami tej katastrofy, jednakże ich książkowe opisy wydarzeń dość skrajnie różnią się od siebie. Warto zapoznać się z obydwoma punktami widzenia, zwłaszcza, ze obie książki czyta się z zapartym tchem.

Spod zamarzniętych powiek (Adam Bielecki i Dominik Szczepański)

Autobiografia jednego z najsłynniejszych polskich himalaistów czasów współczesnych napisana przy wsparciu dziennikarza Dominika Szczepańskiego. Opisuje tez tragiczne wydarzenia po pierwszym zimowym zdobyciu Broad Peak w marcu 2013 roku, kiedy to na gorze na zawsze pozostali dwaj członkowie wyprawy - Maciej Berbeka i Tomasz Kowalski. Na Adama Bieleckiego wylały się wtedy wiadra pomyj, warto poznać jego punkt widzenia.

Groza wokol K2 (Anna Czerwinska) i K2 Triumf i tragedia (Jim Curran)

Rekonstrukcja mrożących krew w żyłach i trudnych do wytłumaczenia wydarzeń z lata 1986 roku, rozgrywających się na szczycie K2. Aż 27 osób z 9 rożnych wypraw zdobyło wówczas wierzchołek, a 13 osób straciło życie (w tym troje Polaków). Anna Czerwińska była członkinią wyprawy polskiej i cudem uszła z życiem wycofując się w fatalnych warunkach pogodowych ze zdobycia szczytu filarem południowym (tzw. Magic Line). Jim Curran, obecny w bazie jako filmowiec, okiem kamery rejestrował przebieg tych tragicznych wydarzeń. Jego przyjaciel, Brytyjczyk Alan Rouse na zawsze pozostał na górze.

Ucieczka na szczyt (Bernadette McDonald)

Zbiór wspomnień o kilku najwybitniejszych polskich wspinaczach - Jerzym Kukuczce, Wandzie Rutkiewicz, Wojciechu Kurtyce, Krzysztofie Wielickim.

Przeżyć. Moja tragedia na Nanga Parbat (Elizabeth Revol)

Wspomnienia z zimowego wejścia na Nanga Parbat oraz dramatycznej akcji ratunkowej ocalałej Elizabeth Revol, górskiej partnerki Tomka Mackiewicza, który na stokach swej wymarzonej góry pozostał na zawsze... Dwa lata temu akcje ratownicza śledziła cala Polska, książka odkrywa pewne nieznane dotąd fakty, a także obnaża dramat i ogrom wyrzutów sumienia uratowanej.

Nanga Dream (Mariusz Sepioło) i Czapkins (Dominik Szczepański)

Dwie biografie Tomka Mackiewicza, napisane krótko po jego śmierci na Nanga Parbat. O trudnościach, życiowych dramatach, wyjściu z nałogu, miłości do gór i obsesji na punkcie Nangi...

Trylogia tatrzańska (Wawrzyniec Żuławski)

W skład wydanej ponad pól wieku temu trylogii wchodzą: Sygnały ze skalnych ścian i Tragedie tatrzańskie, które dotyczą najstarszych wypadków i akcji ratowniczych w Tatrach oraz Skalne lato, mające raczej formę pamiętnika, niestety niedokończonego (w trakcie pisania Żuławski zginął podczas akcji ratowniczej w Alpach). Trylogia tatrzańska to jedna z moich ulubionych książek górskich, często do niej wracam.

Wołanie w górach (Michał Jagiełło)

Podobnie jak Tragedie tatrzańskie zawiera opisy akcji ratunkowych, często wraz z notatkami pochodzącymi z kroniki Topru. Nowe wydanie rozszerzone jest znacznie obszerniejsze.

Topr. Żeby inni mogli przeżyć (Beata Sabała-Zielińska)

Najbardziej współczesna z książek o ratownictwie górskim. Przeczytamy w niej o historii i strukturze pogotowia, poznamy opinie samych ratownikach na temat chociażby płatnych akcji ratowniczych (model słowacki).

Długi film o miłości. Powrót pod Broad Peak (Jacek Hugo Bader)

Książka w formie reportażu z wyprawy zorganizowanej przez Jacka Berbekę w celu poszukiwania ciał tragicznie zmarłego brata (Macieja Berbeki) oraz Tomasza Kowalskiego.

Zakopane odkopane. Lekko gorsząca opowieść góralsko-ceperska (Beata Sabała-Zielińska i Paulina Młynarska)

Książka właściwie nie jest o górach, ale o mieście, które z górami kojarzy się tak mocno, że nie mogło jej tutaj zabraknąć. Napisana lekko i dowcipnie, czyta się szybko i bardzo przyjemnie. Książka podzielona jest na rozdziały, z których każdy dotyczy innej dziedziny. Mamy rozdziały o architekturze, kuchni góralskiej, halnym, pasterstwie, modzie... Dowiemy się czego nie kupować pod Gubałówką, dlaczego miś na Krupówkach ma białe futro i jaki jest najbardziej stylowy element góralskiego stroju.

Artur Hajzer. Droga słonia (Bartek Dobroch)

Biografia Artura Hajzera - założyciela PHZ, który w Himalaje jeździł jeszcze w latach 80 z Kukuczka. Napisana z dystansem i humorem, pełna ciekawych faktów z życia wspinacza. Mamy tam miedzy innymi szczegółowy opis historycznej akcji ratunkowej na przełęczy Lho La po tragicznej lawinie, z której ocalał jedynie Andrzej Marciniak.

Ja, Pustelnik (Piotr Pustelnik)

Biografia Piotra Pustelnika, trzeciego Polaka, który zdobył Koronę Himalajów. Czyta się jak świetna powieść przygodową pełna zwrotów akcji.

Góry na opak, czyli rozmowy o czekaniu i Góry na opak 2, czyli rozmowy z tymi co zostają (Olga Morawska)

Książki autorstwa Olgi Morawskiej, wdowy po Piotrze Morawskim (zginął na Dhaulagiri), zawierające zapis rozmów z bliskimi znanych himalaistów. Książek nie miałam jeszcze okazji przeczytać, ale od dawna są na mojej liście.

Wanda. Opowieść o sile życia i śmierci (Anna Kamińska)

Biografia Wandy Rutkiewicz, chyba najsłynniejszej polskiej himalaistki. Bardzo dokładna, okazująca postać Wandy głownie przez pryzmat jej bliskich i znajomych. Opowieść o silnej kobiecie, która zawsze stawiała na swoim. Z książki dowiemy się nie tylko o jej sukcesach wspinaczkowych, ale również jak trudny miała charakter, jak skomplikowane i tragiczne było jej życie rodzinne. Czyta się dobrze, choć spotkałam się z opiniami, ze książka jest nieco zbyt szczegółowa.

Anatomia góry. Osiem tysięcy metrów ponad marzeniami (Rafał Fronia)

Książka napisana przez uczestnika Narodowej Zimowej Wyprawy na K2 i zarazem autora dziennika wyprawowego. Ma formę reportażu, w którym wspomnienia  z wypraw przeplatają się z refleksjami o życiu, górach, pasji. 

Filmy

Everest

Film katastroficzny o jednej z najtragiczniejszych w skutkach wyprawie na Everest z 1996 roku. Luźno oparty na książce jednego z jej ocalałych uczestników, Jona Krakauera (Wszystko za Everest). Widziałam kilka razy i co jakiś czas chętnie do niego wracam.

Granice wytrzymałości

Podczas wyprawy na K2 w lodowej szczelinie uwieziona zostaje trojka himalaistów. Brat jednej z poszkodowanych organizuje brawurowa akcje ratunkową... Typowe katastroficzne kino akcji, fabula dość przewidywalna i miejscami nieco przerysowana, ale ogląda się przyjemnie. Pewnie jeszcze kiedyś do niego wrócę.

K2

W trakcie wyprawy treningowej na Alaskie dwójka przyjaciół poznaje grupę alpinistów i dołącza do organizowanej przez nich wyprawy na drugi najwyższy szczyt świata - K2. Podczas wspinaczki dochodzi do wypadku... Był to chyba pierwszy film górski jaki obejrzałam. Historia jest możne mało prawdopodobna, ale ogląda się przyjemnie, a fabula jest wciągająca i pouczająca.

Nanga Parbat

Film o tragicznej wyprawie braci Messnerów na szczyt Nanga Parbat w Karakorum. Młodszy z braci, Gunter, zginał, co pozostawiło już na zawsze ślad w psychice Reinholda Messnera, pierwszego zdobywcy Korony Himalajów.

K2. Dotknac nieba

Rok 1986 przeszedł do historii himalaizmu jako czarne lato. W wyprawie na K2, drugi pod względem wysokości szczyt świata, zginęli uznani himalaiści, m.in. Tadeusz Piotrowski, Dobrosława Miodowicz-Wolf oraz Julie Tullis. Niemal trzydzieści lat później ich dzieci jadą pod K2, żeby zrozumieć, dlaczego góra tak bardzo fascynowała ich rodziców. 

Czekajac na Joe

Film dokumentalno-fabularny na podstawie książki "Dotkniecie pustki". Akcja filmu opisuje wyprawę dwójki alpinistów w Andy Peruwiańskie. Sceny wspinaczki, odgrywane przez aktorów w oryginalnej scenerii, przerywane są komentarzami uczestników wydarzeń z roku 1985 – Simona Yatesa, Joe Simpsona i Richarda Hawkinga. 

Jeżeli znacie jeszcze inne książki lub filmy związane z górami, które możecie polecić, koniecznie napiszcie w komentarzach!

Życzę wszystkich dużo zdrowia i cierpliwości w stosowaniu się do zaleceń. Pamiętajcie, im większą dyscypliną się wykażemy, tym szybciej uda nam się pokonać epidemię. Zostańcie w domu!